1. Khái quát chung

Cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất là nội dung quan trọng trong công tác quản lý nhà nước về đất đai, góp phần bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của người sử dụng đất. Tuy nhiên, trong quá trình triển khai thực tế, công tác cấp Giấy chứng nhận vẫn gặp nhiều khó khăn, vướng mắc. Việc nhận diện rõ các vấn đề thường gặp và đề xuất giải pháp phù hợp là yêu cầu cần thiết nhằm nâng cao hiệu quả thực hiện.

2. Những vấn đề thường gặp

2.1. Hồ sơ pháp lý không đầy đủ hoặc không thống nhất

Nhiều trường hợp hồ sơ đất đai còn thiếu giấy tờ, thông tin không đồng nhất giữa các loại hồ sơ như sổ địa chính, bản đồ địa chính và giấy tờ pháp lý của người sử dụng đất, gây khó khăn trong việc thẩm tra và xác nhận điều kiện cấp Giấy chứng nhận.

2.2. Sai lệch về diện tích, ranh giới thửa đất

Sự khác biệt giữa diện tích đo đạc thực tế và diện tích thể hiện trên hồ sơ cũ, đặc biệt tại các khu vực chưa có bản đồ địa chính chính quy, dẫn đến việc phải đo đạc lại, xác nhận ranh giới, kéo dài thời gian giải quyết hồ sơ.

2.3. Đất có nguồn gốc sử dụng phức tạp

Nhiều thửa đất có nguồn gốc sử dụng qua nhiều thời kỳ, chuyển nhượng bằng giấy tay, chưa hoàn tất thủ tục pháp lý hoặc liên quan đến lấn chiếm, tranh chấp, gây khó khăn trong việc xác định quyền sử dụng đất hợp pháp.

2.4. Biến động đất đai chưa được cập nhật kịp thời

Các biến động như chuyển nhượng, thừa kế, tách thửa, hợp thửa chưa được đăng ký đầy đủ dẫn đến thông tin hồ sơ địa chính không phản ánh đúng thực trạng, ảnh hưởng đến việc cấp Giấy chứng nhận.

2.5. Hạn chế về cơ sở dữ liệu và ứng dụng công nghệ

Tại một số địa phương, việc quản lý hồ sơ còn phụ thuộc nhiều vào hồ sơ giấy, dữ liệu chưa được số hóa đầy đủ, gây khó khăn trong tra cứu, đối soát và xử lý hồ sơ.

3. Giải pháp khắc phục

3.1. Hoàn thiện và chuẩn hóa hồ sơ pháp lý

Tăng cường hướng dẫn người dân hoàn thiện hồ sơ theo đúng quy định; đồng thời rà soát, chuẩn hóa thông tin giữa các loại hồ sơ địa chính để đảm bảo tính thống nhất.

3.2. Đẩy mạnh công tác đo đạc, lập bản đồ địa chính

Thực hiện đo đạc bản đồ địa chính chính quy, xác định rõ ranh giới, diện tích thửa đất; tăng cường xác nhận thực địa nhằm hạn chế sai lệch và tranh chấp.

3.3. Rà soát, xử lý các trường hợp sử dụng đất phức tạp

Phân loại cụ thể từng nhóm trường hợp đất có nguồn gốc phức tạp để áp dụng giải pháp phù hợp theo quy định pháp luật; tăng cường công tác hòa giải, xác minh tại cơ sở.

3.4. Cập nhật kịp thời biến động đất đai

Tăng cường công tác đăng ký biến động, chỉnh lý hồ sơ địa chính ngay khi phát sinh thay đổi, đảm bảo dữ liệu luôn đầy đủ, chính xác và thống nhất.

3.5. Ứng dụng công nghệ thông tin và chuyển đổi số

Đẩy mạnh xây dựng và khai thác Cơ sở dữ liệu đất đai; ứng dụng phần mềm quản lý hồ sơ địa chính, liên thông dữ liệu giữa các cấp nhằm rút ngắn thời gian xử lý và nâng cao hiệu quả quản lý.

4. Vai trò của cơ quan quản lý và người sử dụng đất

  • Cơ quan quản lý: Nâng cao trách nhiệm, năng lực chuyên môn của cán bộ; thực hiện đúng quy trình, minh bạch trong giải quyết hồ sơ.

  • Người sử dụng đất: Chủ động hoàn thiện hồ sơ pháp lý, phối hợp với cơ quan chức năng trong quá trình xác minh, đo đạc và cập nhật thông tin.

5. Kết luận

Những vấn đề phát sinh trong quá trình cấp Giấy chứng nhận là khó tránh khỏi do đặc thù lịch sử và thực tiễn quản lý đất đai. Việc nhận diện đúng khó khăn và triển khai đồng bộ các giải pháp sẽ góp phần nâng cao hiệu quả công tác cấp Giấy chứng nhận, bảo đảm quyền lợi của người dân và tăng cường hiệu lực quản lý nhà nước về đất đai.